۳۶۵ روز در صحبت قرآن نوشته استاد حسین محیالدین الهی قمشهای، کتاب چهارم از مجموعه کتابهای جوانان و فرهنگ جهانی است. این مجموعه با هدف شناساندن فرهنگ و ادبیات به جوانان اولین بار سال ۱۳۹۰ به همت نشر سخن تدوین منتشر شده است.
کتاب «۳۶۵ روز در صحبت قرآن» ۳۶۵ قطعه کوتاه و بلند از قرآن برای آشنایی جوانان با تعلیمات فراگیر قرآن انتخاب شده و کوشش شده است که این گنجینه تصویری از ابعاد گوناگون کلام آسمانی برای مخاطب ترسیم کند.
این کتاب، تفسیر در معنی اصطلاحی کلمه مانند تفاسیری چون کشاف و مجمع البیان و امثال آن نیست، بلکه بیشتر انعکاسی از کتاب وحی در ادب عرفانی فارسی و اسلامی است و نگاهی دارد به قرآن از دیدگاه ادبی، زیباشناسی و اخلاقی، اجتماعی و عرفانی.
گروه اندیشه ایکنا به منظور بهرهمندی مخاطبان خود از این گنجینه قرآنی و ادبی اقدام به انتشار قطعههایی از کتاب «در صحبت قرآن» کرده است. یکصد و چهلمین قسمت از تحفه این کتاب با عنوان «هر کسی را بهر کاری ساختند» تقدیم مخاطبان گرامی میشود.
قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَى سَبِيلًا ﴿۸۴اسراء﴾
(ای رسول ما) بگو هر کس بر حسب ذات و طبیعت و سرشت و طینت خودکار میکند و پروردگار شما داناتر است به اینکه کدام کس به هدایت برتری راه یافته است(84)
مقصود از«شاکله» ساختار و مزاج و ترکیب هر موجود است چنانکه خطاطان از شاکله حروف سخن میگویند و نقاشان از شاکله طبیعت اشیاء خداند در این آیه حکمتی بزرگ از حکمتهای آفرینش را بیان میفرماید تا مردمان با هم از در صلح و دوستی درآیند، یکدیگر را بپذیرند و عجولانه به ضلالت و هدایت این و آن فتوی ندهند زیرا خداوند هر کس را به گونهای آفریده است و آنچه از او انتظار میرود غیر از آن چیزی است که از دیگری منظور است و به گفته مولانا:
هر کسی را بهر کاری ساختند
میل آن را در دلش انداختند
مه فشاند نور و سگ عوعو کند
هر کس بر طینت خود میتند
هم ز بدنامان نباید ننگ داشت
هوش بر اسرار شان باید گماشت
نبودی تو که فعلت آفریدند
تو را از بهر کاری برگزیدند (گلشن راز)
موسی فرعون را دعوت میکند و شاکله فرعون چنان است که دعوت را نمیپذیرد. موسی با فرعون در خشم نیست و به خداوند نیز اعتراض ندارد و میداند که شغل پیامبری او به سبب وجود فرعونهاست. او با همه در صلح است و جزعشق نمیورزد، اما اگر با فرعونها درگیر میشود صرفا برای انجام وظیفه است نه کینه ورزی و انتقام.